VI Ka 539/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Elblągu z 2025-05-08

Sygn. akt VI Ka 539/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 maja 2025 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: sędzia del. do SO Paweł Wewiórski

Protokolant: sekr. sąd. Anna Pikulska-Płachta

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Elblągu Moniki Martin-Antczak

po rozpoznaniu w dniu 08 maja 2025 r. w Elblągu sprawy

R. K., s. B. i E., ur. (...) w miejscowości K.

oskarżony o czyn z art. 286 § 1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostródzie VII Zamiejscowy Wydział Karny w Morągu

z dnia 3 października 2024 r. sygn. akt VII K 127/24

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie I w ten sposób, że obniża wysokość kary orzeczonej wobec oskarżonego R. K. i przy zastosowaniu art. 37b – na mocy art. 286 § 1 kk w zw. z art. 34 § 1 i § 1a pkt 1 kk w zw. z art. 35 § 1 kk skazuje oskarżonego na karę 3/trzech/ miesięcy pozbawienia wolności oraz karę 6/sześciu/ miesięcy ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania w tym okresie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, wskazanej przez Sąd, w wymiarze po 20/dwudziestu/ godzin w stosunku miesięcznym;

II.  utrzymuje zaskarżony wyrok w mocy w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. K. kwotę 1033,20 zł/jeden tysiąc trzydzieści trzy złote dwadzieścia groszy/ brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w toku postępowania odwoławczego oraz zasądza na rzecz adw. M. K. kwotę 161 zł/sto sześćdziesiąt jeden złotych/ tytułem zwrotu kosztów dojazdu obrońcy do Sądu Okręgowego w Elblągu;

IV.  zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym od opłaty.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 539/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Ostródzie z dnia 03 października 2024 roku sygn. akt VII K 127/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

Karalność oskarżonego

Informacja z KRK

k. 252-253

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

Informacja z KRK

Informacja została sporządzona przez podmiot do tego uprawniony, jej treść nie była kwestionowana przez strony, stąd dowód zasługuje na wiarygodność.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

Obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ustosunkowując się do zarzutu opartego na podstawie odwoławczej określonej w art. 438 pkt 3 kpk, to Sąd Okręgowy podziela ugruntowany w orzecznictwie pogląd, że dla skuteczności zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, niezbędnym jest przedstawienie nie samej tylko polemiki z ustaleniami sądu wyrażonymi w uzasadnieniu orzeczenia, ale wykazanie konkretnych uchybień w ocenie materiału dowodowego, jakich dopuścił się tenże sąd w świetle zasad logicznego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego (vide wyrok SN z dnia 20.02.1975r, II KR 335/74, OSNPG 1975/9/84, wyrok SN z dnia 22.01.1975r, I KR 19/74, OSNKW 1975/5/58). Temu jednak zadaniu skarżący nie sprostał.

Należycie umotywowana argumentacja Sądu Rejonowego zawarta w pisemnych motywach wyroku, a dotycząca kwestii sprawstwa oskarżonego czyni całkowicie zbędnym i po części nieracjonalnym, przywoływanie w tym miejscu po raz wtóry tych wszystkich racji i dowodów, które legły u podstaw zaskarżonego rozstrzygnięcia w tym zakresie, skoro Sąd Okręgowy w całości ją podzielił. Nie zachodzi zatem potrzeba ponownego przytaczania tych wszystkich dowodów i aspektów sprawy, które doprowadziły sąd meritii do wyprowadzenia wniosku co do winy oskarżonego w popełnieniu przypisanego mu czynu, a wystarczającym w tym zakresie będzie odesłanie do lektury uzasadnienia Sądu I instancji. W tym miejscu poczynić należy uwagę, że tego rodzaju postąpienie sądu odwoławczego nie pozostaje w sprzeczności z art. 6 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności. Jak bowiem stwierdził Europejski Trybunał Praw Człowieka, z art. 6 Konwencji wynika ogólny obowiązek sporządzania uzasadnień wyroków przez sądu krajowe, jednakże nie może on być rozumiany jako wymóg dokładnego udzielania odpowiedzi na każdy argument stron, oddalając zatem apelację (czy kasację) sądy orzekające w przedmiocie środka zaskarżenia mogą po prostu powołać się na uzasadnienie wyroków sądów niższych instancji (por. sprawa Arnold G. Cornelis przeciwko Holandii, POESK Nr 1-2/2004).

Zgodzić się trzeba, iż ustalenia faktyczne nie zawsze muszą bezpośrednio wynikać z konkretnych dowodów. Mogą one także zostać wyprowadzone z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli sytuacja jest tego rodzaju, że stanowi oczywistą przesłankę, na podstawie której doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, iż dane okoliczności faktycznie wystąpiły. W tym miejscu przypomnieć należy, że wybór wiarygodnych źródeł dowodowych jest prerogatywą sądu stykającego się bezpośrednio z dowodami i to w toku całej rozprawy głównej. Sąd pierwszej instancji, dokonując swobodnej oceny dowodów musi przedstawić tok swego rozumowania, który doprowadził go do dokonanego wyboru. Analiza tego właśnie toku rozumowania jest przedmiotem kontroli instancyjnej, bowiem sąd odwoławczy nie styka się z dowodami bezpośrednio, lecz swą działalność ogranicza do weryfikacji i racjonalności rozumowania sądu orzekającego, przedstawionego w zaskarżonym wyroku. Krytyka odwoławcza, aby była skuteczna, musi wykazywać braki w zakresie logicznego rozumowania sądu orzekającego. Innymi słowy, zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się do samej tylko odmiennej oceny materiału dowodowego, lecz powinien polegać na wykazaniu jakich uchybień w świetle wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego dopuścił się sąd w dokonanej przez siebie ocenie materiału dowodowego. Ponadto zarzut błędu w ustaleniach faktycznych nie może sprowadzać się do samej polemiki z ustaleniami Sądu, wyrażonymi w zaskarżonym wyroku, gdyż sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom Sądu orzekającego, odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się Sąd pierwszej instancji, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez ten sąd błędu w ustaleniach faktycznych.

W niniejszej sprawie obrońca skarżącego w apelacji wskazuje, iż Sąd I instancji błędnie uznał oskarżonego za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu.

W ocenie Sądu z powyższym twierdzeniem obrońcy nie można się zgodzić. Sąd I instancji dokładnie omówił zebrane dowody i wskazał, które z nich obciążają oskarżonego. Analiza dokonana przez Sąd I instancji była dokładna, Sąd omówił wszystkie dowody i wskazał, które z nich wskazują na sprawstwo oskarżonego. Sąd I instancji nie przekroczył w żadnej mierze zasady swobodnej oceny dowodów. Nie zgodzić się więc należy z polemiką zawartą w apelacji, iż ustalenia te były dowolne oraz że brak było dowodów na sprawstwo oskarżonego w tym zakresie, skoro ostatecznie do tych czynów on się nie przyznał. Podkreślić trzeba, iż Sąd dokładnie opisał czemu nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego, w których zanegował swoje sprawstwo. Wyjaśnienia oskarżonego w tej mierze stały w sprzeczności z obiektywnymi dowodami, jakimi były zeznania świadków, pisma i dokumentacja uzyskana od operatora telefonii i dostawców internetowych. Z dowodów tych ewidentnie wynika, że wyjaśnienia oskarżonego nie były wiarygodne, oskarżony dobrze zna pokrzywdzonego, w inkryminowanym czasie przyjeżdżał do niego do M., miał możliwość wejścia w posiadanie jego dokumentu tożsamości, mimo, iż dowód ten został przecięty, mógł się nim posłużyć celem zawarcia umowy, także z uwagi na dość łatwy mechanizm zawierania takich umów na drodze telemarketingu, zwłaszcza w czasach pandemii, kiedy także utrudniona była dokładna weryfikacja twarzy. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, iż kurierzy często nie dokonują dokładnej weryfikacji odbiorców przesyłek. Nadto sprawa podał adres mailowy, który zawierał słowo (...), a takie przezwisko miał właśnie oskarżony. Podkreślić też trzeba, iż oskarżony składał wniosek o dowód osobisty dopiero w listopadzie wskazując na utratę poprzedniego. W świetle zebranego materiału dowodowego linię obrony oskarżonego, iż nie przebywał pod wskazany adresem dostawy oraz że kilkukrotnie gubił swój telefon komórkowy, trzeba uznać za niewiarygodną. Nie można się zgodzić także z zarzutem obrońcy, iż świadek A. S. nie wskazywała, iż odbiorca przesyłki miał mieć ubraną maseczkę, jak wynika z analizy jej zeznań, podała ona, iż w tym czasie była pandemia, klient pokazywał dowód osobisty z daleka, nie była to więc dokłada weryfikacja klienta. Dodała, iż w czasie doręczania umów klienci często tez mieli maseczki na twarzy/k. 187/.

Nadto wskazać trzeba, iż obrońca z apelacji podniósł zarzut naruszenia art. 7 kpk. Zgodzić się trzeba, iż zarzut z art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk mają charakter rozłączny. ,,Odwołanie się do tego ostatniego przepisu możliwe jest wyłącznie w razie przeprowadzenia kompletnej i wszechstronnej oceny dowodów, z której wynikają jednak konkurencyjne - względem siebie, jak i względem następstw dla oskarżonego - ustalenia o równym stopniu prawdopodobieństwa. Dostrzeżonych wątpliwości organ procesowy nie jest w stanie usunąć, bez względu na inicjatywę dowodową, czy szczegółowość i sposób oceny dowodów już przeprowadzonych. Dopiero wówczas obowiązkiem organu jest sięgnięcie po dyspozycję art. 5 § 2 kpk. Jeżeli zaś ocena materiału spełnia wymogi art. 7 kpk i pozwala na ustalenie niebudzących wątpliwości organu procesowego ustaleń, w razie potrzeby przekonująco wykluczających alternatywny przebieg zdarzeń, to do etapu, w którym aktualizuje się dyspozycja art. 5 § 2 kpk. w ogóle nie dochodzi W takim przypadku ten ostatni przepis, jako niewykorzystany w toku konstruowania podstawy faktycznej, nie może również zostać naruszony’’/zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 października 2024 r. w sprawie II KK 404/24/. Sad Odwoławczy nie dostrzegł naruszenia ani przepisu art. 5 § 2 kpk ani art. 7 kpk.

Jednocześnie mając na uwadze, iż obrońca złożył apelację na korzyść oskarżonego w całości, Sąd odwoławczy uznał, iż kara 10 miesięcy pozbawienia wolności wymierzona oskarżonemu za ten czyn jest karą zbyt surową. W tym zakresie Sąd wziął pod uwagę, iż czyn oskarżonego miał miejsce prawie 4 lata temu, zaś wartość szkody to kwota 1091,64 zł, a więc kwota niezbyt wysoka. Nadto w tym czasie oskarżony nie był osobą karaną, jak wynika z danych o karalności oskarżony jest obecnie skazany pięcioma wyrokami, jednakże wszystkie one zapadły już po dacie czynu w niniejszej sprawie. Zatem Sąd Odwoławczy zdecydował się na zmianę wysokości kary orzeczonej wobec oskarżonego i obniżył jej wysokość i za ten czyn wymierzył mu karę 3 miesięcy pozbawienia wolności i karę 6 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem pracy społecznej po 20 godzin miesięcznie. W tym zakresie Sąd zastosował art. 37b kodeksu karnego, który obecnie daje taką możliwość. Zgodnie z art. 53 § 1 kk, sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości każdego czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Ponadto, stosownie do art. 53 § 2 kk, wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego. Oskarżony zna obowiązujące normy i zasady współżycia społecznego i wie, jakie konsekwencje wynikają z ich nieprzestrzegania, zatem miał możliwość przeprowadzenia prawidłowego procesu motywacyjnego i zachowania się zgodnie z obowiązującym prawem. W ramach wyznaczonej przez stopień winy górnej granicy dolegliwości karnej, rodzaj i wymiar kary współwyznacza stopień społecznej szkodliwości konkretnego czynu zabronionego przypisanego sprawcy. Wymierzona przez Sąd Odwoławczy kara mieszana, tj. kara 3 miesięcy pozbawienia wolności i kara 6 miesięcy ograniczenia wolności, z obowiązkiem pracy społecznej po 20 godzin miesięcznie jest adekwatna do przypisanego mu czynu, bierze pod uwagę karalność oskarżonego i wszystkie dyrektywy wymiaru kary. Zgodzić się trzeba, iż rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. występuje wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna - nie dająca się zaakceptować - różnica między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych k.p.k. przez orzecznictwo Sądu Najwyższego/zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 października 2022 roku I KK 173/22/. Jednocześnie mając na uwadze, iż oskarżony był już w sumie karany pięciokrotnie, w tym za czyny z art. 286 § 1 kk, z art. 279 § 1 kk, z art. 190a § 2 kk, Sąd uznał, iż sama kara wolnościowa byłaby zbyt łagodna karą wobec oskarżonego.

Wniosek

O zmianę lub uchylenie wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn dla których ww zarzuty i argumenty na ich poparcie okazały się niezasadne.

Lp.

Zarzut

3.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

zaskarżony wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn dla których zarzuty i argumenty na ich poparcie z apelacji, a w konsekwencji wnioski końcowe okazały się niezasadne.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt II

W pozostałym zakresie Sąd Odwoławczy otrzymał zaskarżony wyrok w mocy jako słuszny.

6.  Koszty Procesu

Punkt z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt. III, IV

Mając na uwadze wniosek obrońcy z urzędu, Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. K. kwotę 1033,20 zł/jeden tysiąc trzydzieści trzy złote dwadzieścia groszy/ brutto tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu w toku postępowania odwoławczego oraz zasądził na jego rzecz kwotę 161 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu.

W ustalonych okolicznościach sprawy, zachodziły podstawy do zwolnienia oskarżonego od kosztów postępowania odwoławczego z uwagi na sytuację materialno-rodzinną (art. 624§1kpk).

7.  PODPIS

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Kamila Obuchowicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Elblągu
Osoba, która wytworzyła informację:  sędzia do Paweł Wewiórski
Data wytworzenia informacji: