I Ca 145/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Elblągu z 2020-06-25
Sygn. akt I Ca 145/20
UZASADNIENIE
(...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od M. P. kwoty 30.483 zł z odsetkami i kosztami procesu.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.
Sąd Rejonowy w Ostródzie oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanej koszty procesu.
Sąd pierwszej instancji ustalił, że M. P. w dniu 7 września 2018 roku zawarła z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. umowę pożyczki nr (...). Łączne zobowiązanie z tytułu zawartej przez pozwaną umowy wynosiło 32.488,09 zł. Na tę kwotę składała się całkowita kwota pożyczki w wysokości 15.000 zł oraz całkowity koszt pożyczki w wysokości 17.488,09 z, w tym odsetki w wysokości 2.503,09 zł oraz prowizja za udzielenie pożyczki w wysokości 14.958,09 zł. Pozwana zobowiązała się spłacić zadłużenie w 36 ratach miesięcznych. W § 8 umowy przewidziano, że w przypadku, gdy klient opóźnia się ze spłatą co najmniej dwóch pełnych rat pożyczki, pożyczkodawca ma prawo wezwać klienta do zapłacenia zaległych rat lub ich części w terminie 7 dni od doręczenia wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy, a w przypadku braku zapłaty może wypowiedzieć umowę w terminie 14 dni od doręczenia wywiedzenia. Wezwanie do zapłaty może zostać dokonane za pośrednictwem telefonu, sms-a lub listem poleconym. W dniu zawarcia umowy (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zleciła (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S. płatności kwoty 15.000 zł na rachunek bankowy nr (...) tytułem „wypłaty pożyczki nr (...)”. Dnia 11 grudnia 2018 roku w (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wygenerowano wydruk adresowany do pozwanej zatytułowany „wypowiedzenie umowy”, na którym jako wystawcę wskazano specjalistę do spraw windykacji (...). W wydruku wskazano, że umowa pożyczki nr (...) z dnia 7 września 2018 roku zawarta z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zostaje wypowiedziana z powodu niedokonywania terminowych płatności. Wskazano, że cała niespłacona część pożyczki wraz z należnymi odsetkami zostanie postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z upływem 14 dni od dnia odebrania wypowiedzenia umowy. Łączna wysokość zobowiązania pozwanej na dzień 11 grudnia 2018 roku została określona na kwotę 1.810,61 zł.
Stwierdził dalej Sąd Rejonowy, że w dniu 13 listopada 2018 roku (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. zawarła z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności. Przedmiotem umowy było ustalenie zasad, w oparciu o które następować będzie przenoszenie wierzytelności. Z kolei w dniu 8 lutego 2019 roku sporządzono dokument o nazwie załącznik nr 3 do Umowy Ramowej Cyklicznego Przelewu Wierzytelności z dnia 13 listopada 2018 – Porozumienie nr 3 do Umowy Ramowej Cyklicznego Przelewu Wierzytelności z dnia 13.11.2018, w którym wskazano, że stronami porozumienia są (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W., działający przez pełnomocników. Porozumienie zostało podpisane w imieniu (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością przez U. T., a w imieniu (...) Spółkę Akcyjną przez M. B.. Własnoręczność podpisów została potwierdzona przez notariusza.
Sąd Rejonowy nie znalazł podstaw do kwestionowania autentyczności przedłożonej przez powoda umowy pożyczki z dnia 7 września 2018 roku. Umowa ta została do akt sprawy przedłożona w oryginale. Została własnoręcznie podpisana przez M. P.. Wątpliwości wzbudziła natomiast forma i treść załączonego do pozwu wykazu wierzytelności do porozumienia nr 3 do umowy ramowej cyklicznego przelewu wierzytelności z dnia 13 listopada 2018 roku. W jego treści wskazano numer umowy, imię i nazwisko dłużnika, adres, datę zawarcia umowy, datę wypłaty środków i łączne saldo zadłużenia. Dokument ten nie został podpisany przez strony umowy przelewu wierzytelności. Porozumienie nr 3 do umowy ramowej podpisane na podstawie udzielonych pełnomocnictw odpowiednio przez U. T. i M. B.. Powód do wskazanego porozumienia dołączył klauzulę poświadczenia własnoręczności podpisów dokonanych przez wymienione wyżej osoby, jednak nie dołączył oryginałów bądź potwierdzonych za zgodność z oryginałem pełnomocnictw udzielonych dla U. T. i M. B.. Sąd Rejonowy zobowiązał więc powoda do przedłożenia oryginałów umowy ramowej, porozumienia i wykazu wierzytelności. Chciał także dołączenia wypowiedzenia umowy pożyczki o numerze (...) z dnia 11 grudnia 2018 roku i wykazania przekazania środków z tytułu umowy pożyczki numer (...). Powód nie wykonał zobowiązania i nie przedłożył oryginałów dokumentów ani nie okazał oryginałów tych dokumentów na rozprawie.
Sąd Rejonowy oddalił powództwo, ponieważ powód nie wykazał legitymacji czynnej oraz wymagalności roszczenia dochodzonego pozwem. Powód udowodnił fakt zawarcia przez pozwaną umowy pożyczki. Pozwana nie wywiązała się z powinności spłaty pożyczki. Nie wykazała, aby dokonała jakiejkolwiek wpłaty. Zaoferowane przez powoda dowody nie potwierdzają jednak dostatecznie faktu przejścia wierzytelności z tej umowy na powoda ani, że w dacie zamknięcia rozprawy całość zadłużenia wynikająca z umowy stała się wymagalna. Nie upłynął bowiem okres, na który umowa została zawarta, a wątpliwości Sądu Rejonowego budziło to, czy doszło do jej skutecznego wypowiedzenia i w konsekwencji, czy kapitał pożyczki stał się w całości wymagalny. Powód przełożył wydruk wypowiedzenia umowy i nadania tego dokumentu na adres pozwanej, jednakże nie powołał twierdzeń i nie wykazał, w jakiej konkretnie dacie doręczono pozwanej rzeczony dokument. Twierdził jedynie, że z dniem 10 stycznia 2019 roku upłynął okres wypowiedzenia umowy, ewentualnie za wypowiedzenie można uznać także wytoczenie powództwa. Sąd pierwszej instancji zwrócił uwagę, że zgodnie z § 8 umowy wypowiedzenie pożyczki winno poprzedzać wezwanie pozwanej do uregulowania należności. W sprawie niniejszej powód nie wyjaśnił natomiast, czy przed dokonaniem wypowiedzenia, a jeżeli tak, to w jakiej formie i kiedy pozwana została wezwana do spłaty zaległości. Odnośnie legitymacji czynnej, Sąd Rejonowy uznał, że powód nie udowodnił, aby przysługiwało mu roszczenie dochodzone pozwem, tzn. aby rzeczywiście doszło do przelewu wierzytelności. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia powinna być w dostateczny sposób oznaczona. Dotyczy to przede wszystkim oznaczenia stron stosunku zobowiązaniowego, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Umowa cesji, na którą wskazuje powód nie dowodzi nabycia, ponieważ wierzytelność względem pozwanej nie została w niej wprost wymieniona. Powód nie przedłożył załącznika do Porozumienia nr 3 z dnia 8 lutego 2019 roku (do umowy ramowej cyklicznego przelewu wierzytelności), podpisanego przez obie strony transakcji. Nie dowodzi natomiast nabycia tej wierzytelności wyciąg z dokumentu zatytułowanego „wykaz wierzytelności do porozumienia nr 3 do umowy ramowej cyklicznego przelewu wierzytelności z dnia 13.11.2018 r.”. Zważyć bowiem należy, że znajdujące się na karcie 28 verte i k. 62 verte akt dokumenty stanowią jedynie niepodpisane wyciągi z „Wykazu (...)”, a dodatkowo nie zawierają oznaczenia stron umowy przelewu, której miałby dotyczyć wykaz. Przedłożony przez pełnomocnika powoda odpis, a w istocie wyciąg z dokumentu nie pozwala stwierdzić, czy oryginał dokumentu został powiązany trwale z umową cesji z dnia 13 listopada 2018 roku lub innym dokumentem. Załączone do pozwu i pisma pełnomocnika powoda z dnia 9 sierpnia 2019 roku odpisy umowy cesji i wyciąg/część dokumentu oznaczonego jako „Wykaz (...)” znajdują się na osobnych kartach. Dokumenty te nie zostały trwale ze sobą połączone, z czego można by wnioskować, że dotyczą tej samej umowy. Strony nie są numerowane (nie wiadomo więc, czy wyciąg z k. 28 verte i k. 62 verte akt stanowi kontynuację innego dokumentu). Reasumując wskazał więc Sąd Rejonowy, że „fragmentaryczny wyciąg” z części dokumentu zawierający dane dłużnika nie został połączony trwale z innymi dokumentami, a nadto nie zawiera w swej treści informacji o tym, jakie strony zawarły wskazaną umowę cesji, a więc do umowy między jakimi podmiotami stanowi on załącznik. Nie jest możliwe ustalenie, czy i jakiej konkretnie umowy przelewu wierzytelności dotyczy dokument, z którego wyciąg został przedłożony do akt. Strona pozwana stanowczo kwestionowała zaś moc dowodową rzeczonego dokumentu zawierającego fragment tabeli z numerem umowy oraz imieniem i nazwiskiem pozwanej. W obowiązującym stanie prawnym nie przewidziano możliwości sporządzania wyciągów z dokumentów przez pełnomocników. Uprawnienie to przyznano jedynie notariuszom. W myśl art. 79 pkt 7 ustawy z dnia 14 lutego 1991 Prawo o notariacie, to notariusz sporządza wyciągi dokumentów. Artykuł 129 § 2 k.p.c. nie daje pełnomocnikowi możliwości tworzenia wyciągu z dokumentów, lecz jedynie umożliwia potwierdzenie za zgodność odpisu dokumentu w formie i o treści identycznej z oryginałem, czyli kserokopia dokumentu zawierająca oświadczenie o jej zgodności z oryginałem może być uznana za dokument, ale tylko jeżeli stanowi odwzorowanie oryginału. Powód miał możliwość wykazania legitymacji czynnej, bowiem Sąd, stosując art. 249 k.p.c., wezwał pełnomocnika powoda do przedłożenia oryginałów kwestionowanych przez pozwaną dokumentów pouczając, że dokumenty mogą zostać okazane na rozprawie w dniu 17 stycznia 2020 roku. W ten sposób Sąd mógłby poddać dokumenty oględzinom, ustalić ich cechy i ocenić, po pierwsze, jaka jest treść wykazu wierzytelności - załącznika do Porozumienia nr 3 do umowy cesji (którego wyciąg przedłożono do akt), po drugie, czy dokument ten jest w jakikolwiek sposób powiązany z umową cesji. Ponadto powód nie przedstawił upoważnień dla osób, które złożyły podpisy pod Porozumieniem nr 3 tj. upoważnienia dla pełnomocnika cedenta U. T. i upoważnienia dla pełnomocnika cesjonariusza M. B.. Zweryfikowanie skuteczności przelewu wierzytelności nie było zatem możliwe.
Sąd Rejonowy wskazał, że niedające się usunąć wątpliwości dowodowe muszą być rozstrzygane na niekorzyść strony powodowej, jako strony, na której spoczywał w tym zakresie ciężar dowodu. Strona powodowa jest profesjonalistą w obrocie prawnym i winna być świadoma spoczywających na niej obowiązków procesowych. Obowiązkom tym nie sprostała. Nie przedłożyła bowiem dostatecznych, niebudzących wątpliwości dowodów celem wykazania legitymacji procesowej, wymagalności i wysokości roszczenia.
Apelację od tego wyroku złożył (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.. Powód zaskarżył wyrok w całości i zażądał jego zmiany przez uwzględnienie powództwa oraz zasądzenia kosztów procesu za obie instancje. Zarzucił naruszenie przepisów prawa procesowego:
- art. 233 § 1 k.p.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie, które miało istotny wpływ na wynik postępowania, wyrażające się w przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie tej oceny w sposób dowolny, co doprowadziło do błędnego przyjęcia, że powód nie posiada legitymacji czynnej do działania w niniejszym postępowaniu, pomimo tego, że powód przedstawił potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię Umowy Ramowej Cyklicznego Przelewu Wierzytelności z dnia 13 listopada 2018 roku z załącznikami i potwierdzoną za zgodność z oryginałem kopię Porozumienia nr 3 do Umowy Ramowej oraz wykazał dane wierzytelności pozwanej, zakupionej przez powoda, a nadto, że warunkiem wypowiedzenia umowy pożyczki było wezwanie pozwanej do zapłaty, podczas gdy z treści umowy wynika jedynie uprawnienie wierzyciela do wezwania pożyczkobiorcy do zapłaty;
- art. 233 § 1 k.p.c. przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i dokonanie tej oceny w sposób dowolny, co polegało na pominięciu, że zgodnie z treścią samej umowy spłata pożyczki miała odbywać się w miesięcznych ratach, a zatem termin wymagalności każdej z nich biegł oddzielnie, co oznacza, że w dacie wydania wyroku co najmniej część z rat pożyczki była już wymagalna oraz na uznaniu, że roszczenie powoda jest niewymagalne, podczas gdy wniesienie pozwu zastępuje wypowiedzenie umowy pożyczki;
- art. 316 k.p.c. przez jego niezastosowanie pomimo, że sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy, a na dzień wyrokowania przynajmniej część roszczenia z umowy pożyczki była wymagalna;
- art. 129 §§ 2 i 4 k.p.c. przez niezasadne uznanie, że do wykazania roszczenia niezbędne jest przedstawienie oryginałów dokumentów dotyczących nabycia dochodzonej pozwem wierzytelności, podczas gdy powód przedstawił poświadczone za zgodność z oryginałem odpisy tych dokumentów;
- art. 308 i 309 k.p.c. przez nieuznanie za środek dowodowy dołączonego do pozwu dokumentu, w postaci wypowiedzenia umowy, pomimo że wymieniony w tych artykułach katalog dowodów ma charakter otwarty, a moc dowodową wydruków należy oceniać zgodnie z zasadami określonymi w art. 233 § 1 k.p.c.
Apelant twierdził również, że doszło do naruszenia prawa materialnego, przez niewłaściwe zastosowanie i błędną wykładnię, to jest:
- art. 723 k.c. przez pominięcie, że przepis ten nie ma charakteru bezwzględnie obowiązującego i dopuszcza ustalenie terminu spłaty roszczenia przez strony umowy;
- art. 61 k.c. przez błędną interpretację polegającą na przyjęciu, że do skutecznego wypowiedzenia umowy pożyczki konieczne było przedstawienie dowodu doręczenia pozwanej wypowiedzenia, choć z punktu widzenia skuteczności oświadczeń woli nieistotne jest to, czy i kiedy adresat zapoznał się z jego treścią, natomiast ważne jest aby oświadczenie woli doszło do niego w sposób dający możliwość zapoznania się z jego treścią;
- art. 2 §§ 1 i 2 Prawa o notariacie przez pominięcie, że z treści poświadczenia własnoręczności podpisów osób, które podpisały Porozumienie nr 3, sporządzonego przez notariusza wynika, że osoby podpisujące Porozumienie wykazały notariuszowi swoje umocowanie do działania w imieniu danej Spółki;
- art. 509 k.c. przez błędne uznanie, że powód nie oznaczył w dostateczny sposób wierzytelności nabytej w drodze umowy cesji z dnia 13 listopada 2018 roku, podczas gdy z Umowy Ramowej, jak i Porozumienia nr 3 wynikało, że stronami cesji są Spółki (...), a przedmiotem cesji jest świadczenie wynikające z umowy pożyczki nr (...).
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:
Apelacja (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. okazała się zasadna i doprowadziła do uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostródzie.
Sąd pierwszej instancji nie rozpoznał istoty sprawy. Nie przystąpił do oceny, czy i w jakim zakresie roszczenie powoda wywodzone z umowy pożyczki z dnia 7 września 2018 roku znajduje umocowanie w normach prawa materialnego. Do oddalenia powództwa doszło choć ustalono w pierwszej instancji, że pozwana zawarła umowę pożyczki, umówioną kwotę pozwanej wypłacono i wreszcie, że pomimo upływu terminu płatności dwóch pierwszych rat pozwana nie uiściła długu ani następnie nie wpłaciła żadnej kwoty na poczet długu wynikającego z umowy. Przyjął bowiem Sąd pierwszej instancji, że na przeszkodzie uwzględnieniu powództwa stoi twierdzenie o braku legitymacji czynnej, wynikające z przekonania o niewykazaniu, że doszło do przelewu wierzytelności na rzecz powoda, czyli uwzględnił zarzut niweczący. Ponadto uznał, że ziścił się zarzut zawieszający - roszczenie nie jest wymagalne z braku dowodu wypowiedzenia umowy pożyczki. Sąd Okręgowy uznał, że zarzuty te są jednak bezzasadne i Sąd pierwszej instancji nie mógł poprzestać przy ocenie merytorycznych podstaw powództwa na dwóch wskazanych wyżej zagadnieniach. W postanowieniu z dnia 28 listopada 2014 roku (I CZ 91/14 – www.sn.pl) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że pojęcie nierozpoznania istoty sprawy, o którym mowa w art. 386 § 4 k.p.c. powinno obejmować takie sytuacje, w których sąd nie orzekł o istocie sprawy np. z tej przyczyny, że uwzględnił zarzut braku legitymacji lub zarzut przedwczesności powództwa. Taka sytuacja wystąpiła w niniejszej sprawie. Stwierdzić należy zatem, że Sąd Okręgowy nie mógł rozstrzygać co do tego, czy i w jakim zakresie pozwana jest zobowiązana z wypowiedzianej umowy pożyczki z dnia 7 września 2018 roku, z której wierzytelność przelano na powodową Spółkę, bacząc na powinność zapewnienia stronom prawa do instancji.
Sąd odwoławczy ustala, że Spółka (...) wykazała swoją legitymację do dochodzenia wierzytelności z umowy pożyczki z dnia 7 września 2018 roku. Przedłożyła Umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności z dnia 13 listopada 2018 roku, zawartą z (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością oraz odpisy z Krajowego Rejestru Sądowego potwierdzające umocowanie osób działających za Spółki do ich reprezentacji (karty 92–109). Dokumenty przedłożono w odpisach, poświadczonych za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie pełnomocnika powoda, będącego radcą prawnym, a zatem w sposób uznany w art. 129 § 2 k.p.c. Umowa określała zasady przenoszenia wierzytelności Spółki (...) na powoda. Wierzytelności miały być przekazywane pakietami, cyklicznie, na podstawie porozumień, których wzór określał załącznik do Umowy ramowej (karty 105v-106). Porozumienia obejmować miały wierzytelności opisane w wykazie przelewanych wierzytelności. Wzór wykazu także stanowił załącznik do Umowy ramowej (karta 107). Powód złożył również, we wskazanej wyżej formie, Porozumienie numer 3 z dnia 8 lutego 2019 roku, do Umowy ramowej z dnia 13 listopada 2018 roku. Porozumienie sporządzono według wskazanego wyżej wzoru (karty 60-61). W dniu zawarcia Porozumienia notariusz poświadczył własnoręczność podpisów pełnomocników działających za strony. Obaj legitymowali się pełnomocnictwami, których cechy opisano w klauzuli poświadczeniowej (karta 61v-62). Przedstawiono wreszcie Wykaz wierzytelności do Porozumienia numer 3 do Umowy ramowej z dnia 13 listopada 2018 roku, sporządzony według wzoru ustalonego w umowie ramowej (karta 62v). Nagłówek wykazu nawiązuje do Umowy ramowej i Porozumienia numer 3. Sam wykaz nie ujawnia wszystkich przelewanych wierzytelności, a tylko umieszczoną pod pozycją 883 wierzytelność przeciwko M. P., wynikającą z umowy pożyczki z dnia 7 września 2018 roku, której istotne cechy, niewątpliwie indywidualizujące tę wierzytelność, opisano. Sąd pierwszej instancji trafnie zauważył, że tak sporządzony fragment dokumentu stanowi wyciąg, obejmujący tylko wybrany element z jego treści. Konwencjonalna czynność sporządzania wyciągów z dokumentów należy do czynności notarialnych. Notariusz dokonuje czynności sporządzenia wyciągu z dokumentu lub poświadczenia zgodności wyciągu z oryginałem. Czynności notarialne, dokonane przez notariusza zgodnie z prawem, mają charakter dokumentu urzędowego (art. 2 § 2 , 79 pkt 7 i 96 pkt 2 ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie - tekst jednolity z 2019 roku Dziennik Ustaw pozycja 540). W rozstrzyganej sprawie powód nie był jednak skrępowany powinnością wykazywania faktów dokumentami urzędowymi. Nawiązywanie przez Sąd pierwszej instancji do rygorów stawianych wyciągom z dokumentów, podobnie jak uwagi dotyczące braku trwałego połączenia kart, czy braku numerów poszczególnych przedłożonych kart, świadczy o nieuzasadnionym rygoryzmie w ocenie dowodów. Wywód Sądu pierwszej instancji, dotyczący dowodów przedłożonych przez powoda celem wykazania cesji wierzytelności, byłby adekwatny w postępowaniu klauzulowym. Zgodnie z art. 788 § 1 k.p.c.. cesjonariusz rzeczywiście wykazać winien przejście uprawnienia dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym, ale to odpowiada charakterowi i celom postępowania klauzulowego. Powód posłużył się zaś w postępowaniu rozpoznawczym „innym środkiem dowodowym”, o którym mowa w art. 309 k.p.c. Ponadto Sąd pierwszej instancji oczekiwał przedłożenia oryginałów Umowy ramowej, Porozumienia numer 3 i wykazu wierzytelności, choć żądanie takie nie było uzasadnione okolicznościami sprawy (patrz art. 129 § 4 k.p.c. a contario). Jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy, sąd, na wniosek strony albo z urzędu, zażąda od strony składającej odpis dokumentu przedłożenia oryginału tego dokumentu Okoliczności takie nie wystąpiły w rozstrzyganej sprawie. Apelant słusznie zarzucił Sądowi pierwszej instancji naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. Pozwana postawiła w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut braku legitymacji czynnej, ale nie twierdziła, że traktuje Spółkę (...) jako wierzyciela i Spółka ta podejmuje czynności związane z dochodzeniem świadczenia. Powód przedstawił zaś spójny wywód co do stosunków (...) Spółek (...), przedłożył oryginał umowy pożyczki zawartej przez Spółkę (...) z M. P. wraz z harmonogramem spłat i oryginał formularza informacyjnego dla konsumenta. Treść umowy ramowej, treść i forma porozumienia numer 3 i stanowiącego załącznik do tego porozumienia wykazu zbywanych wierzytelności dowodzą, że doszło do przejścia na powoda wierzytelności z umowy pożyczki z dnia 7 września 2018 roku.
Powód twierdził, że pozwana nie dokonywała spłaty pożyczki, co spowodowało wypowiedzenie umowy. Sąd pierwszej instancji przytoczył § 8 pkt 1 umowy pożyczki, określający podstawy i sposób wypowiedzenia umowy. Z dołączonego na karcie 14 akt sprawy harmonogramu spłat, który pozwana parafowała, wynika że płatność pierwszej i drugiej raty w kwotach po 902,45 zł przypadała 31 października 2018 roku i 30 listopada 2018 roku. Pozwana nie uiściła tych należności. W związku z tym w dniu 1 grudnia 2018 roku pozostawała w opóźnieniu ze spłatą kwoty równej dwóm pełnym ratom pożyczki, co uzasadniało złożenie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy. Wypowiedzenie umowy sporządzono w dniu 11 grudnia 2018 roku. Wskazano w nim wysokość długu oraz skutki wypowiedzenia. Przesyłkę zawierającą oświadczenie powoda nadano listem poleconym w dniu 12 grudnia 2018 roku (karty 24 i 41). Pozwana nie stawiała zarzutów dotyczących opisywanej czynności. Nie wskazywała na niedoręczenie wypowiedzenia ani nie twierdziła, że zaniechano wezwania do zapłaty. Trzeba bowiem zwrócić uwagę, że wezwanie do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni i brak zapłaty stanowił uzasadnienie skutecznego wypowiedzenia (tak we wspomnianym § 8 pkt 1 umowy pożyczki). Na skuteczne dokonanie czynności prawnej wypowiedzenia umowy, czyniącej wymagalną wierzytelność, również co do niezapadłych jeszcze rat, powód powoływał się w uzasadnieniu pozwu. Data płatności drugiej raty oraz data sporządzenia oświadczenia o wypowiedzeniu nie wyłączają uznania wypowiedzenia za wywołujące skutek prawny. Ponadto § 8 pkt 1 umowy pożyczki dopuszczał wezwanie do zapłaty w sposób zredukowany do prostego zakomunikowania opóźnienia w zapłacie, także przy wykorzystaniu środków porozumiewania się na odległość. Zważywszy zatem na przytoczone postanowienia umowy, twierdzenia powoda o skuteczności wypowiedzenia i brak zarzutu pozwanej, że naruszono § 8 umowy, czy w ogóle brak jej twierdzeń dotyczących formalnej poprawności czynności pożyczkodawcy prowadzących do wypowiedzenia umowy, Sąd Okręgowy ustalił, że umowa została wypowiedziana.
W tym stanie rzeczy, uwzględniając poczynione wyżej uwagi co do nierozpoznania istoty sprawy i mając na uwadze treść art. 386 § 4 k.p.c. uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostródzie, a na mocy art. 108 § 2 k.p.c. pozostawiono temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach instancji odwoławczej .
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Elblągu
Data wytworzenia informacji: