I Ca 134/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Elblągu z 2014-06-18
Sygn. akt I Ca 134/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 czerwca 2014 r.
Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSO Arkadiusz Kuta
Sędziowie: SO Dorota Twardowska
SO Krzysztof Nowaczyński (spr.)
Protokolant: st. sekr. sąd. Danuta Gołębiewska
po rozpoznaniu w dniu 18 czerwca 2014 r. w Elblągu
na rozprawie
sprawy z powództwa U. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W.
przeciwko K. B.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanej
od wyroku Sądu Rejonowego w Iławie
z dnia 24 marca 2014 r. sygn. akt I C 1112/13
uchyla zaskarżony wyrok, znosi z powodu nieważności postępowanie w zakresie rozprawy z dnia 24 marca 2014r. i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Iławie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.
Sygn. akt I Ca 134/14
UZASADNIENIE
Powód U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej K. B. kwoty 12.313,88 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, tytułem należności związanej z zawarciem umowy pożyczki, nabytej przez powoda w drodze przelewu wierzytelności.
Pozwana wniosła o oddalenie powództwa, powołując się na swoją trudną sytuacją osobistą i majątkową.
Wyrokiem z dnia 24 marca 2014r. Sąd Rejonowy w Iławie zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 12.313,88 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 29 listopada 2013r. do dnia zapłaty oraz kwotę 3.033 zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Orzeczenie to było wynikiem następujących ustaleń i wypływających z nich wniosków:
Pozwana K. B. zawarła umowę o kredyt gotówkowy z (...) Bank SA na kwotę 10.946 zł. Zgodnie z postanowieniami tej umowy łączna kwota wszystkich kosztów obciążających kredytobiorcę wyniosła 5.952,85 zł. Ustalono, iż spłata kredytu nastąpi w 60 równych miesięcznych ratach, poczynając od 30.10.2008r. Pozwana nie wywiązała się z tej umowy. Wierzytelność wynikająca z przedmiotowej umowy została zbyta powodowi na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 23.11.2012r.
Sąd Rejonowy zważył, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie, gdyż bezsporne były okoliczności wskazane w części ustalającej uzasadnienia. Pozwana nie kwestionowała istnienia ani wymagalności wierzytelności, ani też jej sprzedaży powodowi. Wskazywała jedynie, że dokonywała spłat w 2010 r., ale nie potrafiła określić konkretnie jakich i w żaden sposób tych twierdzeń nie udowadniała. W ocenie Sądu na wysokość roszczenia powoda nie wpływa obecna sytuacja osobista i majątkowa pozwanej. Istnienie roszczenia materialnoprawnego nie jest uzależnione od takich okoliczności. W konsekwencji Sąd na podstawie art. 69 ust.1 i 2 ustawy z dnia 29.08.1997 r. Prawo bankowe orzekł jak w pkt I wyroku. O odsetkach ustawowych orzeczono na podstawie art.481 § 1 i 2 k.c., zaś o kosztach procesu na podstawie art.98 § 1 i 3 k.p.c.
W apelacji od powyższego wyroku pozwana K. B. podniosła zarzut naruszenia przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.: art. 133 § 1 k.p.c. w zw. z art. 214 § 1 k.p.c. przez jego niezastosowanie i nieodroczenie rozprawy w dniu 24 marca 2014r., pomimo niedoręczenia pozwanej odpisu pozwu, a w konsekwencji przeprowadzenie i zamknięcie rozprawy w tym dniu oraz wydanie orzeczenia, co stanowi przyczynę nieważności określoną w art. 379 pkt 5 k.p.c. Stawiając ten zarzut pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku, zniesienie postępowania przed Sądem I instancji w zakresie dotkniętym nieważnością i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach instancji odwoławczej.
W uzasadnieniu wskazywała, że została pozbawiona możności obrony jej praw, gdyż nie doręczono jej odpisu pozwu w przedmiotowej sprawie. Wprawdzie brała udział w jedynej rozprawie, ale pozostawała w błędnym przekonaniu, że jest to inna sprawa prowadzona z udziałem tego samego powoda, w której doręczono jej odpis pozwu. Dopiero po zapadnięciu orzeczenia uzyskała od pełnomocnika z urzędu informację, że uprzednio doręczony odpis pozwu nie dotyczy sprawy rozstrzygniętej w dniu 24 marca 2014r. Próbując wyjaśnić tą sytuację uzyskała w sekretariacie sądu informację, że odpis pozwu w sprawie I C 1112/13 w ogóle nie został jej doręczony. W konsekwencji nie znając jego treści nie mogła podjąć jakiegokolwiek działania mającego na celu obronę jej praw przed roszczeniem powoda.
W odpowiedzi na apelację powód U. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. domagał się jej oddalenia jako niezasadnej i zasądzenia od pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:
Apelacja pozwanej zasługiwała na uwzględnienie.
Przewodniczący wydając zarządzenie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 24 marca 2014r. zawiadomił pozwaną, ale nie zarządził doręczenia jej odpisu pozwu, wbrew przepisowi art. 206 § 1 zdanie drugie k.p.c. (por. zarządzenie z dnia 27 stycznia 2014r. – k. 20). Pozwana stawiła się na rozprawę i wniosła o oddalenie powództwa, powołując się na swoją trudną sytuację osobistą i majątkową. Po zamknięciu rozprawy z dnia 24 marca 2014r. Sąd wydał wyrok uwzględniający żądanie pozwu.
Należy wyjaśnić, że z doręczenia odpisu pozwu wynikają skutki procesowe (stan zawisłości sporu – art. 192 k.p.c.) oraz materialnoprawne. Niedoręczenie pisma stronie w procesie cywilnym stanowi naruszenie przepisów postępowania (art. 133 § 1 k.p.c.), które może mieć wpływ na wynik sprawy. Innymi słowy, niedoręczenie pozwu stronie pozwanej może prowadzić do nieważności postępowania, jeżeli pozwany został pobawiony przez to możności obrony swych praw – art. 379 pkt 5 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 maja 1966r., III PRN 23/66, OSNC 1967/5/84). Analizując, czy doszło do pozbawienia strony możności działania, trzeba w pierwszej kolejności rozważyć, czy nastąpiło naruszenie przepisów procesowych, następnie ustalić czy uchybienie to wpłynęło na możność strony do działania w postępowaniu, w końcu zaś ocenić, czy pomimo zaistnienia tych okoliczności strona mogła bronić swych praw w procesie. Dopiero w razie kumulatywnego spełnienia wszystkich tych przesłanek można przyjąć, że strona została pozbawiona możności działania (por. Tadeusz Wiśniewski, Komentarz do art. 379 k.p.c., system informacji prawnej LEX i przywołane tam uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 marca 2008r., V CSK 488/07, LEX nr 424315).
Przenosząc powyższy pogląd na grunt przedmiotowej sprawy należało więc zważyć, że fakt niedoręczenia pozwanej odpisu pozwu stanowił naruszenie przepisów postępowania w postaci powoływanych wyżej art. 206 § 1 k.p.c. i art. 133 § 1 k.p.c.). Okoliczność ta jest niewątpliwa i wynika również z ustalenia, że odpis pozwu z załącznikami znajduje się w aktach sprawy. Przewodniczący podczas rozprawy w dniu 24 marca 2014r. nie dostrzegł tego uchybienia i nie doręczył również wówczas odpisu pozwu pozwanej, która mogłaby podjąć merytoryczną obronę, bądź domagać się odroczenia rozprawy. Tymczasem w apelacji pozwana podniosła, że była przekonana, że zajmuje stanowisko w innej sprawie wytoczonej przez ten sam podmiot, gdzie doszło już do doręczenia jej odpisu pozwu (sprawa I C (...)). Oczywiście takiej informacji nie można obiektywnie zweryfikować, ale niewątpliwie uchybienie to wpłynęło na możność strony do działania w postępowaniu, skoro nie wiedziała, czego sprawa dotyczy i jakie zgłoszono wobec niej żądanie. W takim razie należało też uznać, że pozwana nie mogła bronić swych praw w procesie. Doszło więc tym samym do spełnienia wszystkich omawianych przesłanek składających się na pozbawienie pozwanej możności obrony jej praw, a tym samym należało stwierdzić nieważność postępowania, zgodnie z art. 379 pkt 5 k.p.c.
W tym stanie należało uchylić zaskarżony wyrok, znieść z powodu nieważności postępowanie w zakresie rozprawy z dnia 24 marca 2014r. i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w Iławie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego, na podstawie art. 386 § 2 k.p.c. w zw. z art. 108 § 2 k.p.c.
W toku ponownego rozpoznania sprawy Sąd podejmie czynności związane z doręczeniem pozwanej odpisu pozwu z załącznikami i dalsze czynności w zależności od stanowiska procesowego pozwanej.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Elblągu
Osoba, która wytworzyła informację: Arkadiusz Kuta, Dorota Twardowska
Data wytworzenia informacji: