Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

I Ca 242/13 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Elblągu z 2013-10-02

Sygn. akt I Ca 242/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2013 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Aleksandra Ratkowska

Sędziowie: SO Dorota Twardowska

SO Teresa Zawistowska /spr./

Protokolant: st. sekr. sąd. Danuta Gołębiewska

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2013 r. w Elblągu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. B.

przeciwko Towarzystwu (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Elblągu

z dnia 29 maja 2013 r., sygn. akt IX C 1064/12

1.  zmienia zaskarżony wyrok w części uwzględniającej powództwo (punkt 1) i obniża kwotę 14.431,25 zł do kwoty 13.111,25 zł (trzynaście tysięcy sto jedenaście złotych dwadzieścia pięć groszy) oraz w zakresie zasądzenia ustawowych odsetek od dnia 27 listopada 2011 r. do dnia zapłaty od kwoty 2.400 zł wskazując, że to roszczenie odsetkowe dotyczy kwoty 1.080 zł (jeden tysiąc osiemdziesiąt złotych) oraz w części rozstrzygającej o kosztach procesu (punkt 3) i obniża kwotę 3.349,20 zł do kwoty 2.755,56 zł (dwa tysiące siedemset pięćdziesiąt pięć złotych pięćdziesiąt sześć groszy);

2.  oddala apelację w pozostałym zakresie;

3.  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) w W. na rzecz powoda A. B. kwotę 396 zł (trzysta dziewięćdziesiąt sześć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sygn. akt I Ca 242/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 29 maja 2013 r. Sąd Rejonowy w Elblągu w sprawie sygn. akt IX C 1064/12 z powództwa A. B. przeciwko Towarzystwu (...) w W. o zapłatę zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 14.431,25 zł wraz z ustawowymi odsetkami: od dnia 11 sierpnia 2011 r. do dnia zapłaty od kwoty 11.846,75 zł, od dnia 27 listopada 2011 r. do dnia zapłaty od kwoty 2.400 zł oraz od dnia 13 lipca 2012r. do dnia zapłaty od kwoty 184,50 zł (punkt 1), oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 2) , zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.349,20 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt 3) oraz nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Elblągu od pozwanego kwotę 324,69 zł, a od powoda kwotę 17,09 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych (punkt 4)

Wskazano, iż powód domagał się zasądzenia na jego rzecz łącznej kwoty 15.193,16 zł, na którą składało się odszkodowanie za uszkodzony samochód, zwrot kosztów wynajmu samochodu zastępczego na okres niezbędny do wykonania naprawy uszkodzonego pojazdu oraz równowartości poniesionych przez powoda kosztów związanych ze sporządzeniem przez rzeczoznawcę wyceny szkody zaistniałej w jego pojeździe. Pozwany domagał się oddalenia powództwa podnosząc, iż kwota odszkodowania wypłacona powodowi w toku postępowania likwidującego szkodę w pełni rekompensuje jego szkodę.

Sąd pierwszej instancji ustalił, iż w dniu 30 czerwca 2011 r. P. P. (zięć powoda) wraz ze swoją rodziną poruszał się ulicą (...) w E. samochodem osobowym m-ki A. (...), którego właścicielem był A. B.. Podczas jazdy samochód wjechał w dziurę w jezdni lewymi kołami. Przed wjechaniem w dziurę samochód nie posiadał żadnych uszkodzeń. Na skutek tego zdarzenia w samochodzie A. (...) uszkodzeniu uległy: szyba przednia, amortyzator przedni lewy, felga aluminiowa przednia lewa, opona przednia lewa. przekładnia kierownicza ze wspomaganiem, łożysko tylne lewe, felga aluminiowa tylna lewa, opona tylna lewa. Całkowity koszt naprawy w/w samochodu wynosił 16.173,75 zł. Powód swoim samochodem codziennie dojeżdżał z domu do pracy, tj. z ulicy (...) w E. na ulicę (...). Jest to odległość około 12 kilometrów. Gdyby jeździł środkami komunikacji miejskiej musiałby poza korzystaniem z komunikacji miejskiej również pieszo przejść pewien odcinek drogi lub aby dojechać bliżej miejsca pracy musiałby przesiadać się na inny środek komunikacji. Powód użyczał samochodu swojemu zięciowi i córce. Zwykle korzystali oni z niego przez kilka godzin, wtedy gdy nie był on potrzebny powodowi. W dniu 30 czerwca 2011 r. powód zawarł z H. P. umowę najmu samochodu marki S. (...) _ 3, rok produkcji 2005, na okres od dnia 30 czerwca 2011 r. do dnia 24 lipca 2011 r. W umowie określono wynagrodzenie za korzystanie z samochodu na kwotę 120 zł dziennie. Powód z uwagi na czynności związane z likwidacją szkody oraz czas technologiczny potrzebny do naprawy samochodu nie mógł korzystać ze swojego pojazdu do dnia 19 lipca 2011 r. Stawka dzienna za wynajęcie tego typu samochodu na terenie E. wynosiła od 120-150 zł dziennie. Powód zgłosił szkodę ubezpieczycielowi w dniu 11 lipca 2011 r. W toku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego ubezpieczyciel wyliczył koszt naprawy samochodu należącego do powoda na kwotę 4.327 zł brutto i taka kwota została powodowi wypłacona. W dniu 27 października 2011 r. powód zwrócił się do pozwanego o zapłatę kwoty 2.400 zł tytułem pokrycia kosztów wynajęcia samochodu zastępczego. Za sporządzenie kalkulacji szkody powód zapłacił W. K. kwotę 184,50 zł.

Okoliczności faktyczne w istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy kwestiach Sąd pierwszej instancji ustalił na podstawie wniosków wynikających z opinii biegłego J. W., zeznań świadków P. P. i M. P., zeznań powoda oraz na podstawie całokształtu dokumentów zgromadzonych w toku postępowania. Podkreślone zostało, iż zeznania świadków P. P. oraz M. P. były spójne i wzajemnie się uzupełniały, tak co do przebiegu zdarzenia z dnia 30 czerwca 2011 r., zakresu uszkodzeń w pojeździe należącym do powoda, sposobu wykorzystania pojazdu przez powoda w okresie poprzedzającym uszkodzenie, jak i częstotliwości i sposobu użyczania przedmiotowego pojazdu świadkom. Z zeznaniami tych świadków korespondowały zeznania powoda w zakresie kwestii wskazywanych w zdaniu poprzedzającym, stąd też Sąd pierwszej instancji nie znalazł podstaw dla odmowy im wiarygodności. Na podstawie wskazywanych źródeł dowodowych skonstatowano, iż przed wydarzeniem z dnia 30 czerwca 2011 r. samochód powoda był sprawny technicznie, nie posiadał uszkodzeń mechanicznych i blacharskich, a wcześniejsze uszkodzenie lewych drzwi tylnych w postaci niewielkiego wgniecenia spowodowanego stłuczką na parkingu zostało w całości usunięte. Priorytetowe znaczenie dla oceny powództwa wywiedzionego przez powoda Sąd a quo przypisał opinii biegłego J. W.. Na podstawie wniosków opinii tego biegłego podkreślono, iż wszystkie zgłaszane przez powoda uszkodzenia pojazdu wynikłe na skutek okoliczności wjechania nim w dniu 30 czerwca 2011 r. w dziurę w jezdni mogły powstać właśnie na skutek przedmiotowego zdarzenia. Charakter uszkodzenia szyby przedniej, tj. pęknięcie od słupka do środka szyby wskazywał na pęknięcie wynikające z naprężeń, a nie od punktowego uderzenia w szybę, np. kamieniem. Gwałtowne i silne uderzenie kołem o krawędź wyrwy w jezdni mogło skutkować uszkodzeniem przekładani kierowniczej oraz amortyzatora. Również na podstawie wniosków opinii tego biegłego Sąd pierwszej instancji podkreślił, iż podawana przez powoda stawka wynagrodzenia za wynajem pojazdu zastępczego w kwocie 120 zł mieściła się w granicach stawek obowiązujących w tym zakresie (120-150 zł ) i nie mogła być postrzegana jako wygórowana, zaś zasadność wynajmu samochodu zastępczego obejmowała okres od dnia zgłoszenia pozwanemu szkody do dnia wydania decyzji o wysokości przyznanego odszkodowania, powiększony o dwa kolejne dni robocze niezbędne dla przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego poprzez wykonanie stosownej naprawy.

Zgłoszone przez pozwanego zastrzeżenia do przedmiotowej opinii zostały przez biegłego wyjaśnione w formie ustnej opinii uzupełniającej na rozprawie, gdzie biegły podtrzymał w całości swe wcześniejsze stanowisko. Zanegował biegły zarzuty pozwanego, iż na skutek zamortyzowania przez opony siły uderzenia w krawędź wyrwy nie mogło dojść do pęknięcia szyby przedniej oraz powstania innych uszkodzeń układu kierowniczego, podkreślając w tym zakresie, iż charakter uszkodzeń opony wynikający z dokumentacji fotograficznej wyraźne sugeruje, iż siła uderzenia nie została pochłonięta w całości przez opony pojazdu. Odnosząc się do zarzutu niemożliwości uszkodzenia w wyniku zdarzenia przekładni kierowniczej biegły wskazał, że analiza protokołu badania geometrii kół wskazuje, że w wyniku zdarzenia uległa ona uszkodzeniu, a świeży wyciek oleju w obrębie amortyzatora również sugeruje, iż uszkodzenie tego elementu było bezpośrednim następstwem zdarzenia z dnia 30 czerwca 2011 r. W ocenie Sądu pierwszej instancji opinia biegłego J. W. była spójna, niesprzeczna oraz jasna, co dawało podstawę do czynienia na kanwie wniosków tego biegłego kluczowych ustaleń przy merytorycznej ocenie zasadności roszczeń dochodzonych przez powoda. Konsekwencją powyższej konstatacji było również oddalenie wniosku pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu mechaniki samochodowej.

W świetle zebranego materiału dowodowego nie budziła wątpliwości odpowiedzialność zarządcy drogi za szkody poniesione przez powoda, zaś podstawą prawną odpowiedzialności pozwanego wobec powoda z tytułu umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zarządcy drogi były przepisy art. 805 § 1 k.c. i art. 822 k.c. Wyliczając wysokość należnego powodowi odszkodowania Sąd a quo oparł się na opinii biegłego J. W., który koszt naprawy samochodu powoda skalkulował na kwotę łączną 16.173,75 zł. Wskazaną kwotę pomniejszono o wysokość wypłaconego powodowi w toku postępowania likwidacyjnego odszkodowania, tj. 4.327 zł, co skutkowało zasądzeniem na rzecz powoda kwoty 11.846,75 zł z tego tytułu. Sąd pierwszej instancji jako w pełni uzasadnione ocenił roszczenie powoda w kwestii żądania zwrotu kosztów poniesionych na wynajem pojazdu zastępczego, przyjmując iż zwrot kosztów obejmuje okres od dnia 30 czerwca 2011 r. do dnia 19 lipca 2011 r., tj. łącznie 20 dni, co przy stawce dziennej wynajmu skalkulowanej na 120 zł skutkowało zasądzeniem kwoty łącznej 2.400 zł.

Analogicznie ocenione zostało żądanie powoda w kwestii zasądzenia na jego rzecz kwoty 184,50 zł tytułem zwrotu wydatku poniesionego na sporządzenie prywatnej ekspertyzy przez W. K.. W ocenie Sądu a quo, w przedmiotowej sprawie poniesienie przez powoda tegoż wydatku było uzasadnione i potrzebne, gdyż powód bez fachowej pomocy nie mógł ustalić rzeczywistej wysokości szkody, a tym samym domagać się od ubezpieczyciela precyzyjnie określonej kwoty.

O odsetkach od zasądzonych na rzecz powoda kwot orzeczono na podstawie przepisu art. 481 § 1 i 2 k.c., mając każdorazowo na uwadze datę wystąpienia przez powoda do pozwanego z żądaniem wypłaty poszczególnych kwot składających się na dochodzoną w tym postępowaniu wartość przedmiotu sporu. O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy, zaś o kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Apelację od wyroku wniósł pozwany, zaskarżając go w części, tj. odnośnie punktu pierwszego ponad zasądzoną na rzecz powoda kwotę 6.671,25 zł. W kwestii obrazy prawa materialnego skarżący wskazał na naruszenie przez Sąd pierwszej instancji art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o Ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w zw. z art. 481 § 1 k.c., na skutek jego niezastosowania.

W kwestii obrazy przepisów postępowania skarżący wskazał na art. 233 § 1 k.p.c., czego przejawem była dowolna ocena dowodów dokonana przez Sąd pierwszej instancji, w sposób sprzeczny z doświadczeniem życiowym. Zarzucił skarżący, iż rozstrzygnięcie Sądu pierwszej instancji oparte było na nieprecyzyjnej opinii biegłego J. W.. Zanegował jednocześnie wartość dowodową zeznań powoda, co do okoliczności mających uzasadniać przyznanie na jego rzecz zwrotu kosztów wynajmu samochodu zastępczego za okres aż 20 dni, kiedy to z treści zeznań córki i zięcia powoda wynikało, iż samochód był im użyczany ze znaczną częstotliwością, co czyniło nielogicznym twierdzenia powoda o niezbędności wynajmu samochodu zastępczego dla celów dojazdów do pracy. Z kolei obrazy art. 217 § 1 k.p.c. oraz 227 k.p.c. pozwany upatrywał w oddaleniu przez Sąd pierwszej instancji jego wniosku dowodowego o powołanie kolejnego biegłego z zakresu mechaniki samochodowej.

Mając powyższe okoliczności na uwadze pozwany domagał się zmiany zaskarżonego wyroku w jego punkcie pierwszym i oddalenia powództwa ponad kwotę 6.671,25 zł oraz zmiany zaskarżonego wyroku w jego punkcie trzecim poprzez proporcjonalne obniżenie wysokości zasądzonych od niego na rzecz powoda kosztów procesu oraz kosztów sądowych wymagalnych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Elblągu. Zażądał jednocześnie zasądzenia kosztów postępowania apelacyjnego według norm prawem przepisanych. Ewentualnie domagał się skarżący uchylenia wyroku w punktach pierwszym oraz trzecim i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Elblągu, z uwzględnieniem kosztów postępowania odwoławczego.

W uzasadnieniu apelacji pozwany podkreślił, iż Sąd pierwszej instancji niesłusznie zasadnicze znaczenie dla merytorycznej oceny powództwa przypisał zeznaniom powoda oraz świadków P. P. i M. P., a także opinii biegłego J. W.. Wnioski wynikające z opinii wskazywanego biegłego zostały przez pozwanego zanegowane, niemniej jednak Sąd pierwszej instancji oddalił wniosek skarżącego o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego tej specjalności celem weryfikacji nieścisłości. Zdaniem skarżącego Sąd Rejonowy w Elblągu w sposób dowolny przyjął, iż zwrot kosztów wynajęcia przez powoda samochodu zastępczego powinien obejmować okres od dnia 30 czerwca do dnia 19 lipca 2011 r., kiedy to zwrot tych kosztów był uzasadniony jedynie za okres 11 lipca 2011 r. – 19 lipca 2011 r., tj. od dnia zgłoszenia szkody pozwanemu do wydania przez pozwanego decyzji ustalającej wysokość szkody, powiększony o dwa dni niezbędne dla dokonania naprawy pojazdu powoda. W ocenie pozwanego odsetki od zasądzonych sum świadczeń powinny być przyznane od dnia wydania orzeczenia przez Sąd pierwszej instancji.

Powód w odpowiedzi na apelację pozwanego wniósł o jej oddalenie oraz zasądzenie na jego rzecz kosztów postępowania według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego zasługiwała jedynie na częściowe uwzględnienie.

W pierwszej kolejności wskazania wymaga, iż Sąd Rejonowy w Elblągu dokonał szczegółowych ustaleń odnoszących się do stanu faktycznego sprawy, mających zasadniczy wpływ na merytoryczną ocenę zasadności żądań powoda dochodzonych pozwem. Z uwagi na kompletność tych ustaleń Sąd odwoławczy przyjmuje je za podstawę własnego rozstrzygnięcia, niemniej jednak następcza ocena tych okoliczności skutkowała częściowym uwzględnieniem zarzutów pozwanego podnoszonych w apelacji.

Zarzuty pozwanego dotyczyły w istocie naruszenia norm prawa procesowego w toku prowadzonego postępowania. Skarżący zarzucił orzeczeniu Sądu pierwszej instancji uchybienie art. 233 § 1 k.p.c. na skutek dowolnej oceny dowodów, art. 217 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. czego przejawem miało być oddalenie przez Sąd pierwszej instancji wniosku pozwanego o przeprowadzenie dowodu z opinii kolejnego biegłego z zakresu mechaniki samochodowej. W ocenie Sądu odwoławczego zarzuty te nie zasługiwały na uwzględnienie. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. może stanowić skuteczny punkt zaczepienia w apelacji jedynie wtedy, gdy posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi skarżący wykaże, że doszło do rażącego naruszenia ustanowionych w nim zasad oceny wiarygodności i mocy dowodów, a nie wtedy gdy forsuje on własny stan faktyczny, a w konsekwencji i ocenę prawną (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 25 kwietnia 2013 r., I ACa 67/13, (...) Prawnej Lex (...) nr (...)). Ocena dowodu z opinii biegłych wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowana jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia, doświadczenia życiowego i wiedzy powszechnej. Odwołanie się przez sąd do tych kryteriów oceny stanowi wystarczające i należyte uzasadnienie przyczyn uznania opinii biegłych za przekonujące (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 25 kwietnia 2013 r., I ACa 1447/12, (...) Prawnej Lex nr 1314777). Podkreślić trzeba zatem, iż samo subiektywne niezadowolenie pozwanego z wniosków opinii sporządzonej przez biegłego, nie stanowi samodzielnej przesłanki dla konieczności uwzględnienia jego wniosku o powołanie kolejnego biegłego tej samej specjalności celem weryfikacji poczynionych ustaleń – zwłaszcza w sytuacji kiedy kwestionowana opinia jest logiczna, wewnętrznie spójna oraz kompleksowo odnosi się to zagadnień nakreślonych w tezie dowodowej, wymagających wiadomości specjalnych. Z takim przypadkiem mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie, gdyż opinia biegłego J. W., tak pisemna jak i jej późniejsze ustne uzupełnienie, pozwala na czynienie kluczowych dla rozstrzygnięcia sprawy ustaleń w oparciu o zawarte w nich wnioski.

Pozwany konsekwentnie w toku całego postępowania negował swój obowiązek naprawienia szkód w pojeździe powoda w zakresie uszkodzeń układu kierowniczego, amortyzatora oraz przedniej szyby, zaś bezspornie przyjął swą odpowiedzialność jedynie za uszkodzenia dwóch felg i dwóch opon po stornie lewej pojazdu marki A. (...), zniszczonych na skutek najechania na dziurę w jezdni w dniu 30 czerwca 2011 r. Konieczne jest zwrócenie uwagi, iż pozwany wyrok Sądu Rejonowego w Elblągu zaskarżył w części, tj. co do rozstrzygnięcia zawartego w jego punkcie pierwszym, uznając zasadność żądań zgłaszanych przez powoda do kwoty 6.671,25 zł zasądzonego na jego rzecz roszczenia, tym samym ustalając wartość przedmiotu zaskarżenia na kwotę 7.760 zł. Niemniej jednak skarżący w uzasadnieniu apelacji nie podejmuje nawet próby wyjaśnienia co składa się na podawaną wartość. Poza klarownym wyartykułowaniem zarzutu w kwestii częściowej bezzasadności zasądzenia na rzecz powoda przez Sąd pierwszej instancji zwrotu kosztów wynajmu pojazdu zastępczego za cały okres od dnia 30 czerwca 2011 r. do dnia 19 lipca 2011 r., skarżący nie precyzuje w jakim zakresie orzeczenie Sądu pierwszej instancji neguje. Pozwany również nie wskazał w jakim konkretnym zakresie opinia biegłego J. W. jest dla niego „niewiarygodna i nieprecyzyjna”, tj. czy chodzi mu o wadliwość wszystkich wniosków podawanych przez biegłego, czy też wyliczenia rachunkowe odnośnie ceny części zamiennych jakie były niezbędne do naprawy uszkodzeń w zakresie pojazdu stanowiącego własność powoda. Sąd odwoławczy popiera stanowisko Sądu Rejonowego w Elblągu, iż opinia biegłego J. W. była kompletna, sporządzona rzetelnie, jasno umotywowana oraz zawierała szczegółowe wyjaśnienia tych zagadnień wymagających wiadomości specjalnych, jakie miały decydujący wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

Jedynie w ramach przypomnienia wskazać można, iż biegły J. W. w opinii z dnia 03 marca 2013 r. pozytywnie zweryfikował podnoszone przez powoda okoliczności co do całokształtu uszkodzeń jakie mogły powstać w jego pojeździe w wyniku najechania na dziurę w jezdni w dniu 30 czerwca 2011 r. W sposób logiczny wywiódł biegły dlaczego uszkodzenia amortyzatora, przekładni kierowniczej oraz przedniej szyby – a więc uszkodzenia, których możliwość wystąpienia w dniu 30 czerwca 2011 r. pozwany całkowicie negował – mogły być skutkiem najechania na dziurę w jezdni, podważając jednocześnie stanowisko forsowane przez pozwanego, iż całokształt zniszczenia opon i felg po stronie lewej pojazdu nakazywał przyjąć, że te elementy „przyjęły na siebie” całą energię uderzenia o krawędź wyrwy, a w konsekwencji nie mogło dojść do pęknięcia szyby przedniej oraz innych elementów układu kierowniczego samochodu A. (...). W dalszej kolejności biegły w opinii w pozycji „kalkulacja naprawy nr (...)/12” podaje wartość poszczególnych części jakie należało wymienić w pojeździe powoda. Ze sposobu sformułowania zarzutów apelacyjnych przez pozwanego oraz wskazywanej przez niego wartość przedmiotu zaskarżenia – mając na uwadze wnioski wynikające z opinii biegłego co do ceny części zamiennych oraz zasadności poniesienia kosztów związanych z wynajmem samochodu zastępczego oraz sporządzenia prywatnej ekspertyzy przez rzeczoznawcę – nie sposób wywnioskować, czy w dalszym ciągu neguje on zasadność naprawy w samochodzie powoda elementów układu kierowniczego, amortyzatora oraz szyby przedniej, czy też całą opinię uważa za „niewiarygodną”. Zgodnie z art. 368 § 1 pkt 3 k.p.c. apelacja powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a ponadto zawierać uzasadnienie zarzutów. Obowiązkiem pozwanego było zatem precyzyjne wskazanie, jakie wnioski opinii biegłego charakteryzowała dowolność, czy też „niewiarygodność”, gdyż rolą Sądu nie jest domyślanie się intencji skarżącego co do zakresu zaskarżenia. Argumentacja pozwanego podawana w uzasadnieniu apelacji, iż podstawą jego wniosku o powołanie kolejnego biegłego była okoliczność nieprecyzyjnych działań J. W. związanych z próbą odkodowania numeru VIN pojazdu powoda celem ustalenia „historii” wcześniejszych napraw przeprowadzanych w pojeździe A. (...) nie zasługiwała na aprobatę, zwłaszcza że biegły w opinii z dnia 03 marca 2013 r. wyraźnie podkreślił, iż ewentualne wcześniejsze naprawy samochodu „nie miały nic do rzeczy” przy ocenie zakresu uszkodzeń powstałych w dniu 30 czerwca 2011 r. (k.103).

W ocenie Sądu odwoławczego na podzielenie zasługiwał jedynie zarzut skarżącego, którego przedmiotem uczyniono częściową negację zasadności zasądzenia na rzecz powoda kwoty stanowiącej równowartość zwrotu kosztów poniesionych przez niego na wynajem samochodu zastępczego w okresie od dnia 30 czerwca 2011 r. do dnia 19 lipca 2011 r. W tym kontekście Sąd pierwszej instancji uznał, iż zasadność tego roszczenia obejmowała cały okres 20 dni, tj. od momentu zdarzenia powodującego uszkodzenie pojazdu powoda, aż do dnia wydania przez pozwanego decyzji przyznającej powodowi bezsporną część odszkodowania, tj. 17 lipca 2011 r., powiększony dodatkowo o dwa kolejne dni niezbędne dla przeprowadzenia prac naprawczych i wyeliminowania wszelkich uszkodzeń. Pozwany zanegował tą konstatację co do okresu od dnia 30 czerwca 2011 r. do dnia 10 lipca 2011 r., podnosząc, iż nie mógł ponosić odpowiedzialności z tego tytułu przed dniem zgłoszenia mu szkody przez powoda. W tym zakresie argumentację pozwanego Sąd odwoławczy uznaje za zasadną, gdyż zaniechanie powoda w niezwłocznym zgłoszeniu szkody nie może powodować odpowiedzialności pozwanego. Jak wynika z akt szkody nr (...) pozwany zgłoszenie szkody przez powoda otrzymał w dniu 11 lipca 2011 r., bezsporna część odszkodowania została na rzecz powoda przyznana w dniu 17 lipca 2011 r., zaś okres kolejnych dwóch dni - zgodnie z wnioskami opinii biegłego J. W.– był niezbędny na przywrócenie pojazdu powoda do stanu poprzedniego, na skutek wykonania wszelkich napraw uszkodzeń powstałych w dniu 30 czerwca 2011 r. W tym stanie rzeczy zasadność roszczenia powoda w kwestii zwrotu kosztów związanych z wynajmem pojazdu zastępczego obejmowała okres od dnia 11 lipca 2011 r. do dnia 19 lipca 2011 r., co dawało kwotę łączną 1.080 zł, zgodnie z wysokością stawek przyjmowanych przez biegłego w opinii, które nie były negowane przez pozwanego (9 dni x 120 zł ).

Sąd odwoławczy nie podziela zarzutu skarżącego co do naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisu art. 14 pkt 2 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o (...) (Dz. U. 2013, poz. 392 j.t.), na skutek ustalenia terminu początkowego wymagalności odsetek ustawowych od zasądzonych na rzecz powoda kwot w sposób ustalony w sentencji skarżonego wyroku.

Zgodnie z art. 14 ust 1 i 2 cytowanej ustawy, zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. W przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego. W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania.

R. legis art. 14 ustawy z 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, podobnie jak i art. 817 k.c., opiera się na uprawnieniu do wstrzymania wypłaty odszkodowania w sytuacjach wyjątkowych, gdy istnieją niejasności odnoszące się do samej odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości szkody. Ustanawiając krótki termin spełnienia świadczenia ustawodawca wskazał na konieczność szybkiej i efektywnej likwidacji szkody ubezpieczeniowej. Po otrzymaniu zawiadomienia o wypadku ubezpieczyciel lub Fundusz - jako profesjonalista korzystający z wyspecjalizowanej kadry i w razie potrzeby z pomocy rzeczoznawców (art. 355 § 2 k.c.) - obowiązany jest do ustalenia przesłanek swojej odpowiedzialności, czyli samodzielnego i aktywnego wyjaśnienia okoliczności wypadku oraz wysokości powstałej szkody. Nie może też wyczekiwać na prawomocne rozstrzygnięcie sądu. Bierne oczekiwanie ubezpieczyciela na wynik toczącego się procesu naraża go na ryzyko popadnięcia w opóźnienie lub zwłokę w spełnieniu świadczenia odszkodowawczego. Rolą sądu w ewentualnym procesie może być jedynie kontrola prawidłowości ustalenia przez ubezpieczyciela wysokości odszkodowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 2011 r., V CSK 38/11, (...) Prawnej Lex (...) nr (...)).

Mając na uwadze powyższe okoliczności podkreślenia wymaga, iż nie można udzielić aprobaty stanowisku pozwanego, że odsetki ustawowe od przyznanej na rzecz powoda sumy odszkodowania były należne dopiero od dnia wydania wyroku przez Sad pierwszej instancji, gdyż dopiero na podstawie wniosków opinii biegłego powołanego w tym postępowaniu możliwym było ustalenie wysokości świadczenia. Należy również zwrócić uwagę na stanowisko samego pozwanego w toku postępowania likwidującego szkodę, kiedy to po jej zgłoszeniu przez powoda, celem ustalenia okoliczności zdarzenia z dnia 30 czerwca 2011 r. domagał się on od powoda wydania dokumentacji w postaci opinii technicznej rzeczoznawcy określającej przyczynę i rozmiar uszkodzenia elementów zawieszenia w pojeździe powoda (k.24 akt szkody). Taka postawa pozwanego wobec spoczywającego na nim obowiązku starannego wyjaśnienia wszystkich okoliczności powstania szkody wskazuje, iż nie podjął on samodzielnie niezbędnych działań w tym zakresie. Jak wskazano wyżej, skarżący nie był też uprawniony do biernego wyczekiwania na rozstrzygnięcie sądu – od daty wydania którego to orzeczenia liczony byłby początkowy bieg terminu wymagalności odsetek ustawowych. W tym kontekście podkreślić trzeba, że zgłaszanie przez powoda pozwanemu poszczególnych roszczeń składających się na ogólną wartość dochodzonego w tym procesie odszkodowania, skutkowało słusznym rozstrzygnięciem Sądu Rejonowego w Elblągu co do terminu wymagalności odsetek ustawowych od zasądzonego roszczenia, bez konieczności czynienia korekty w tym zakresie.

W tym stanie rzeczy Sąd odwoławczy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok w jego punkcie pierwszym, poprzez obniżenie zasądzonej na rzecz powoda kwoty z 14.431,25 zł do kwoty 13.111,25 zł.

W pozostałym zakresie apelacja pozwanego jako bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie, co skutkowało jej oddaleniem na podstawie art. 385 k.p.c.

Konsekwencją zmiany wyroku we wskazywanym zakresie była również zmiana orzeczenia Sądu pierwszej instancji odnośnie obowiązku zwrotu kosztów procesu oraz nieuiszczonych kosztów sądowych.

O kosztach postępowania za drugą instancję orzeczono na podstawie art. 98 §1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Krystowska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Elblągu
Osoba, która wytworzyła informację:  Aleksandra Ratkowska,  Dorota Twardowska
Data wytworzenia informacji: